2022-07-01: Salaši
Salaši  
SALAŠI Salaši su gazdinstva sa kućom za stanovanje, ekonomskim zgradama, štalama i obradivim zemljištem, koja su u prvi mah bili staništa stočara, a zatim ratara. Reč salaš je mađarskog porekla, prvi put upotrebljena u 13. veku za poljsko prebivalište. Pet vekova kasnije, na austrijskim vojnim mapama obeleženi su Somborski salaši. Prema nekim zapisima, na teritoriji današnje Vojvodine, pred Prvi svetski rat u okolini Subotice bilo je 11 hiljada salaša, a pet hiljada u okolini Sombora. Bogate gazde su imale salaše na obradivom zemljištu, a siromašan narod pravio ih je u ritovima i pustarama. Na tzv. Gospodskim salašima gradile su se vile i letnjikovci bogatih zemljoposednika, varoških advokata, lekara, ali i prateći objekti, štale. Uz salaše, obično su se nalazili vinogradi i voćnjaci. Bile su to prave male fabrike hrane. Vredno se radilo, ali i lepo živelo. Posle Drugog svetskog rata i nacionalizacije zemljišta, mnogo salaša je izgubilo vlasnike i prepušteno je zubu vremena. I verovatno bi to tako potrajalo, dok se nisu neki preduzimljivi privatnici setili da bi salaši sa svojom ponudom mogli da budu zanimljiv segment srpskog turizma. Uz malo mašte i ulaganja nastale su oaze, u koje svakog vikenda dolazi sve veći broj ljudi iz gradskih sredina. U Vojvodini danas ima oko tridesetak salaša, lepih naziva, ni jedan nalik na drugi. U trpezariji i salonima vatra pucketa u kaljevim pećima koje su stare više od sto godina, u sobama škripuće drveni pod, na kome su ručno tkane krpare. Gosti spavaju u raskošnim krevetima od izrezbarenog drveta, na beloj uštirkanoj posteljini bogato izvezenoj motivima. U rekonstrukciju salaša je uloženo mnogo truda kako bi se očuvao autentičan ambijent, a turistima ponudio vrhunski komfor za uživanje. Neki salaši imaju jezero sa ribnjakom, mini zoo vrt, terene za bavljenje sportom, konje za jahanje, ali i čeze sa zapregom za obilazak okoline. Na salašima se uživa u domaćoj hrani i piću, koji su još ukusniji kada se služe uz zvuke tamburice. U srpskoj žitnici Vojvodini, salaši su sinonim za seoski turizam, a bogata ponuda i lokalna obeležja značajan su spomenik vojvođanske kulture. Na salaše gosti dolaze tokom cele godine, a ponovo ih pohode uvek sa istim povodom, zbog domaće atmosfere, srdačnih domaćina i hrane sa ukusom.

 
 od