Zamislite državu koja nema glavni grad, čiji su preci kockali teritorijom ili onu kojoj prijeti nestanak za 50 godina. Iako male, neke od ovih država odigrale su velike uloge u historiji. Njihove priče kreću se od bogatstva do siromaštva, od anonimnosti do glamura.

Vatikan
Površina: 0,44 km
Populacija: 783 stanovnika (2005. godine)
Lokacija: Rim, Italija
Sa veličinom terena za golf, Vatikan je najmanja država na svijetu. To je zapravo zidovima ograđena enklava u glavnom gradu Italije. Toliko je mala da u cijeloj državi ne postoji nijedna jedina adresa. Ipak, svaki tamošnji stanovnik u prosjeku dobije 7.200 pisama godišnje.
Ma koliko mala bila, ova država je veoma moćna, ima samostalnu upravu, sudstvo, vanjsku politiku. Sjedište je to Svete stolice, odnosno Katoličke crkve,a smatra se da je svaki šesti stanovnik na Zemlji katolik.
Država Vatikan stvorena je 1929. godine Lateranskim sporazumom. Nema stalnih stanovnika, odnosno stanovnici Vatikana su svi oni koji tu rade, te njihovi supružnici i djeca.
Oficijelni jezici su latinski i talijanski. Vatikan ima najmanju i najstariju vojsku na svijetu - Švicarsku gardu od 110 pripadnika. Od 1984. nalazi se pod zaštitom UNESCO-a.

Monako
Površina: 1,96 km
Populacija: 35.657 (2006. godine)
Lokacija: Francuska rivijera na Mediteranu
Veličine njujorškog Central Parka, Kneževina Monako je najgušće naseljena država na svijetu. Bila je mnogo manja prije nego su joj dodani dragocjeni metri.
Posljednjih sedam stoljeća njom vlada dinastija Grimaldi iz Đenove, a Francuska ima ograničenu kontrolu nad ovom teritorijom, iako je potpuno okružuje.
Godine 1861. Monako je polovinu svoje teritorije predao Francuskoj u zamjenu za novac i nezavisnost. Međutim, kad je tadašnji vladar shvatio da većina prirodnih resursa leži baš tu, odlučio se na, šta drugo, nego kocku. Tako je nastao Monte Carlo, dio Monaka poznat po glamuroznim kasinima i Velikoj nagradi Formule 1.
Kad je jedan od vladara umro, a nije ostavio muškog potomka da ga naslijedi, princ Rainier III preuzeo je vlast te se oženio poznatom holivudskom glumicom Grace Kelly, a ovaj potez još više je doprinio ugledu Monaka kao mjesta stvorenog za bogataše.
Monako ima i lokalni monegaški jezik koji se u školama predaje uz francuski. Tek jedan od pet stanovnika Monaka porijeklom je odatle.

Nauru
Površina: 21 km
Populacija: 13.005 (2005. godine)
Lokacija: Zapadni Pacifik
Ovo je najmanja vanevropska država i najmanja svjetska republika, te jedina država na svijetu bez glavnog grada.
Jedini siguran resurs Naurua su fosfati. Glavna privredna djelatnost je vađenje i izvoz ovog dobra. Ipak, iscrpljivanjem rezervi kao da ne postoji sutra, okolina otoka ostala je teško narušena.
Neko vrijeme Nauru je bio raj, a stanovnici ovog otoka bili su među najbogatijim na planeti. Vlada je zapošljavala 95% stanovništva, radno vrijeme bilo je fleksibilno, većina radnika su po cijeli dan ispijali pivo i vozarili po otoku, imali su besplatno liječenje i školovanje za svoju djecu, pa ipak samo trećina njih koristila je ovu zlatnu priliku da se obrazuje.
Pored problema sa iscrpljivanjem jedinog prirodnog resursa, Nauru je pogodio i problem pretilosti. Lagodan život ostavio je posljedice te ovdje živi najviše stanovnika sa dijabetesom tipa 2 (oko 40% stanovništva), a devet od 10 ljudi su debeli.
Pokušaji da se izdavanjem besplatnih pasoša riješi problem siromaštva u porastu urodili su plodom, ali je Nauru postao mjesto gdje je ruska mafija prala ogromne sume novca. Uloženo je preko 70 miliona američkih dolara u ovu malu naciju, ali većina velikih banaka nije htjela poslovati sa tamošnjim novcem.
Danas ovo mjesto služi kao utočište za ljude koji traže azil za Australiju.

Tuvalu
Površina: 26 km
Populacija: 10.441 (2005. godine)
Lokacija: Južni Pacifik
Tuvalu je u suštini lanac koralnih ostrvca, a njihov najviši vrh je tek pet metara iznad površine vode. Postoji mogućnost da ovo malo ostrvo nestane za 50-ak godina, ako se nivo okeana nastavi dramatično podizati.
Sve i ako ga ne zadesi takva sudbina, Tuvalu se suočava sa takvim rastom broja stanovništva i erozijom obale da je izrazito ranjivo mjesto.
Najveće prihode država ubire od iznajmljivanja popularne internetske domene .tv jer ona istovremeno označava kraticu za 'televiziju'.

San Marino
Površina: 61 km
Populacija: 28.117 (2005. godine)
Lokacija: Sjeverni dio središnje Italije
S nazivom "Najvedrija Republika San Marino" (Serenissima Repubblica di San Marino) jasno je da ova državica ima poseban sjaj. Jedna je to od najstarijih država, a potiče još iz 301. godine p. n. e. Osnovao ju je klesar Marino koji je bio protjeran sa malom grupom kršćana.
San Marino se nalazi usred Italije i tokom historije ova država je bila tako dobar komšija da skoro nikad nije bila pokorena od strane neke veće sile. Čak ni od strane Napoleona koji je pokorio veliki dio Evrope, ali ostavio San Marino rekavši da je to moderna republika.
Iako veoma mala, ova država ima kompleksnu vladajuću strukturu baziranu na ustavu iz 1600. godine.
Prije Drugog svjetskog rata San Marino je bio jedna od najsiromašnijih zemalja u Evropi. Danas, sa preko tri miliona turista koji ovdje dolaze svake godine, ovdašnje stanovništvo je među najbogatijim na svijetu.
Poznat je i po utrci Formule 1 koja se ne vozi na području države već 100 km sjeverozapadno, u Imoli. San Marino ima i vlastitu fudbalsku reprezentaciju.

Ostale vijestiArhiva