Poznati glumac Šon Koneri smatra da bi Škotska mogla biti uspješna nezavisna država. Da li Baskija može postati država? Zašto u tom slučaju i Narodna Republika Vermont ne bi bila nezavisna?
Ovo su samo neki od primjera koji bi mogli postati aktuelni nakon samoproklamovane nezavisnosti Kosova. Zašto je državotvornost sasvim u redu i normalna za neke narode, a za druge nije?
Širom Evrope postoji najmanje dvadeset secesionističkih pokreta, dok ih je širom svijeta daleko više. Eksperti upozoravaju da bi svi oni mogli biti ohrabreni proglašavanjem Republike Kosova.
"Živimo u svijetu koji je zasnovan na državama", kaže profesor Florian Bieber sa Univerziteta u Kentu. "UN su zasnovane na državama. EU je zasnovana na državama. To je nešto što je kontinuiran proces. Dešavao se i dešavaće se. Stvaraće se nove države, neke će nestajati, poput DDR."
Ipak, nisu ni svi pokreti za nezavisnot jednaki, niti su jednako stvoreni.
Neki su krajnje čudni i neobični poput Druge Vermontske republike, male ali produhovljene kampanje Tomasa Nejlora, koji želi da se Vermont odvoji i proglasi nezavisnost od SAD. Profesor Nejlor, koji na prvi pogled podsjeća na Bendžamina Frenklina i koji stalno citira Tomasa Džefersona, smatra da ako Kosovo može da bude republika, onda može i Vermont. Za vrijeme američkog rata za nezavisnost 1777, Vermont je i formalno proglasio nezavisnost, donio Ustav koji se smatra najprogresivnijim ustavom tog doba i uspostavio diplomatske odnose s Francuskom, Holandijom i ostatkom kolonija tada udruženih u SAD. Njegova kratkotrajna nezavisnost je završila 1791. godine. Isto tako, Baskija, koja je od Španije dobila široku autonomiju, želi nezavisnost, za šta se njihovi militanti već decenijama bore.
I na mediteranskom ostrvu Korzika, rodnom mjestu Napoleona, nacionalisti i danas izvode bombaške napade tražeći nezavisnost od Francuske.
Ipak, možda najveći problem jeste što ne postoje međunarodno prihvaćeni standardi za nezavisnost. Ovo tvrdi i Mark Platner iz "Journal of Democracy", koji se godinama bavi analiziranjem secesionističkih pokreta širom svijeta. Takođe, postavlja se i pitanje kako će Evropska unija, koja već ima 27 zemalja članica i 23 zvanična jezika, izboriti se s novim članicama i njihovim jezicima, poput albanskog.
I Škoti žele nezavisnost, pa je tako Škotska nacionalna partija obećala svojim biračima da će do 2010. održati referendum.
Inače, borba za škotsku nezavisnost traje već 700 godina, a najnovije "hrabro srce" i zagovornik nezavisnosti je nekadašnji 007 - Šon Koneri.
Još jedna od država u nizu koje bi se mogle suočiti sa sličnim problemom je i Belgija gdje je krajem prošle godine došlo do razmimoilaženja između Flamanaca i Valonaca, što je dovelo u pitanje postojanje ovog kraljevstva.
Ni Afriku nisu mimoišli separatistički pokreti, pa tako već decenijama postoji težnja da se region Biafra odvoji od Nigerije. Ukoliko sve ovo uzme maha, može se očekivati da bi se i Sjeverna Irska mogla ujediniti s Irskom, dok Partija Velsa se zalaže za nezavisnu velšku državu. I u SAD postoje brojni secesionistički pokreti koji se zalažu za nezavisnost Aljaske, Teksasa kao i nekih južnih američkih saveznih država. I Moldavija, bivša sovjetska republika ima problema. Naime, Pridnjestrovlje, dio Moldavije, manji od Zapadne Virdžinije, želi nezavisnost. Tu je i Gagauzija, poznata i kao ničija zemlja, autonomna oblast koja će jednog dana sigurno tražiti nezavisnost.

Ostale vijestiArhiva